วาวรานี: การทำแผนที่ดินแดนบรรพบุรุษในเอกวาดอร์

ตลอดระยะเวลาสี่ปี เราได้ร่วมมืออย่างใกล้ชิดกับชาววาวรานีของเอกวาดอร์เพื่อนำร่องซอฟต์แวร์ที่เป็นนวัตกรรม เดสท็อปมาปีโอ้และแผนที่อาณาเขตของบรรพบุรุษของพวกเขา หลังจากการวบรวมข้อมูลแผนที่เป็นเวลาสี่ปี ชาววาวรานีได้รับชัยชนะอย่างเด็ดขาดและเป็นประวัติศาสตร์เมื่อพวกเขาชนะคดีทางกฏหมายต่อรัฐบาลเอกวาดอร์ และช่วยประหยัดพื้นที่ป่าฝนอเมซอนกว่าครึ่งล้านเอเคอร์จากการขุดเจาะน้ำมัน

ชาววาวรานีคือใครและพวกเขากำลังปกป้องอะไร

วาวรานีเป็นชนพื้นเมืองที่อาศัยอยู่นในต้นน้ำของอเมซอนของเอกวาดอร์ พวกเขาเริ่มตั้งหมู่บ้านถาวรขึ้นหลังจากได้รับการติดต่อจากมิชชันนารีและคนงานด้านน้ำมันตั้งแต่ปี ค..1950 เป็นต้นมา พวกเขาต่อสู้กับคลื่นการรุกรานต่างๆอย่างมีประสิทธิภาพตั้งแต่อินคาไปจนถึงผู้พิชิตสเปน บริษัทน้ำมัน อย่างไรก็ตาม นับตั้งแต่การติดต่อกันดินแดนของพวกเขาได้ลดลงอย่างมาก และที่ดินที่เหลือของพวกเขาได้รับผลกระทบจากการตัดไม้ การขุดเจาะน้ำมัน และการตั้งถิ่นฐานของผู้อยู่ภายใต้อาณานิคมอื่นๆ

แม้ในขณะที่ชาววาวรานีมีปฏิสัมพันธ์กับสังคมระดับชาติและเศรษฐกิจการเงินมากขึ้น พวกเขายังคงปฏิบัติตามจารีตประเพณีมากมายและมีความเชื่อมโยงอย่างลึกซึ้งกับอาณาเขตของตน ทุกวันนี้ชาววาวรานีส่วนใหญ่ยังคงพึ่งพาที่ดิน แม่น้ำ และป่าไม้สำหรับทรัพยากรส่วนใหญ่ที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต ตั้งแต่ทรัพยากรการล่าสัตว์และการตกปลาไปจนถึงพืชสมุนไพรและวัสดุสำหรับใช้ในพิธีต่างๆ

วาวรานีซึ่งมีประชากร 6,000คน อาศัยอยู่ในหมู่บ้านเล็กๆประมาณ 50 หมู่บ้าน ได้รับรองสิทธิตามกฏหมายในอาณาเขตของบรรพบุรุษของพวกเขาในที่ดินผืนเดียวมี่มีป่าฝนอเมซอนที่อุดมสมบูรณ์และหลากหลายขนาดใหญ่เกือบหนึ่งล้านเฮกตาร์ อย่างไรก็ตาม รัฐเอกวาดอร์ยังคงรักษาสิทธิในทรัพยากรใต้ผืนดินซึ่งรวมถึงน้ำมันและก๊าซ ซึ่งสามารถยอมให้บริษัทเอกชนหาประโยชน์ได้

การทำแผนที่เริ่มต้นอย่างไร

การขุดเจาะน้ำในมันภายในเขตวาวรานีมีมาตั้งแต่ปี ค.ศ.1980 แต่ส่วนตะวันตกที่เรียกว่าภูมิภาคพาสทาซายังคงปลอดภัยจากแท่นขุดเจาะน้ำมัน อย่างไรก็ตามในปี 2555 รัฐเอกวาดอร์ได้สร้างสัมปทาน้ำมันแปลงที่ 22 ซึ่งครอบคุลมพื้นที่ส่วนใหญ่ในภูมิภาคนี้ ในเวลานั้นกลุ่มผู้สูงอายุวาวรานีได้ไปเยือนดินแดนอื่นๆของชนพื้นเมืองในเอกวาดอร์เหนือ และได้เห็นผลกระทบด้านสังคม สิ่งแวดล้อมและสุขภาพที่ร้ายแรงและต่อเนื่องของการขุดเจาะน้ำมันหลายทศวรรษ ผู้สูงอายุกลับบ้านและแบ่งปันประสบการณ์ของพวกเขา และชุมชนของพวกเขามุ่งมั่นที่จะป้องกันการปนเปื้อนที่คล้ายคลึงกันไม่ให้ส่งผลกระทบต่อชีวิตและที่ดินของพวกเขา

ส่วนหนึ่งของกลยุทธ์ในการป้องกันการขุดเจาะในอาณาเขตของพวกเขา วาวรานีได้ตั้งเป้าหมายที่จะสร้าง
“แผนที่ที่เต็มไปด้วยสิ่งของที่ไม่มีราคา” พวกเขาเริ่มทำงานโดยได้รับการสนับสนุนจากพันธมิตรในท้องถิ่นสองคน:
อลิแอนซา ซีโบ กลุ่มประสานงานกลุ่มหนึ่งภายใต้ร่มซึ่งประกอบด้วยตัวแทนจากชนพื้นเมืองเอกวาดอร์สี่ชนเผ่า ได้แก่ โคฟาน ซีโคไพ ซีโอนา และ แนวหน้าอเมซอน ซึ่งเป็นทีสหสาขาวิชาชีพระดับนานาชาติที่อาศัยและทำงานร่วมกับอลิแนซา ซีโบในแผนงานที่หลากหลายตั้งแต่การติดตั้งระบบน้ำสะอาดไปจนถึงการป้องกันทางกฎหมาย ก่อตั้งทีมทำแผนที่วาวรานีขึ้น และพวกเขาได้ติดต่อประชาธิปไตยดิจิทัลเพื่อขอการสนับสนุนในการออกแบบวิธีการการพัฒนาการทำแผนที่

การพัฒนาของ Mapeo

ชาววาวรานีได้ทอสอบเครื่องมือและแอปพลิเคชั่นการทำแผนที่ต่างๆมากมาย แต่ไม่มีสิ่งใดที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมแบบออฟไลน์และกระบวนการทำงานร่วมกันที่อยู่ห่างไกลออกไป ประชาธิปไตยดิจิทัลได้เห็นความต้องการที่คล้ายคลึงกันกับพันธมิตรในท้องถิ่นที่อื่นๆ และเพิ่งเริ่มพัฒนาซอฟต์แวร์ใหม่ที่เหมาะสมกว่า นั่นคือ Mapeo โครงการแผนที่วาวรานีกลายเป็นกรณีการใช้งานนำร่องหลักสำหรับการพัฒนาMapeo และทีมงานเริ่มใช้งานและมีส่วนร่วมในการออกแบบในปี 2558 โดยใช้เวลาสี่ปีระหว่างการทำแผนที่ของหมู่บ้านจำนวน 20 หมู่บ้าน

บทบาทของแผนที่และการทำแผนที่ในการป้องกันดินแดนวาวรานี

ชาววาวรานีตั้งใจให้แผนที่เป็นเครื่องมือในการสื่อสารความสัมพันธ์ระหว่างที่ดินและดินแดนกับผู้อื่นและเพื่อ การได้รับสนับสนุนจากวิสัยทัศน์ของพวกเขา ในปี 2561 สิ่งนี้ถูกนำไปทดสอบเมื่อรัฐบาลเอกวาดอร์ประกาศขายแหล่งน้ำมันใหม่จำนวนมากซึ่งครอบคลุมพื้นที่ป่าฝนกว่า 7 ล้านเอเคอร์รวมถึงแปลงที่ 22 ซึ่งอยู่ทางตะวันตกของดินแดนของชาววาวรานีที่มีการทำแผนที่

ชุมชนตัดสินใจเปิดคดีฟ้องร้องกับรัฐบาลเพื่อต่อสู้กับการขายและแถวหน้าอเมซอนและประชาธิปไตยดิจิทัลช่วยพวกเขาเผยแพร่ แผนที่เรื่องราวออนไลน์ ที่แสดงข้อความสำหรับแคมเปญที่มาพร้อมกัน ชาววาวรานีบอกเล่าเรื่องราวที่ต่างไปจากแผนที่ของรัฐบาลซึ่งแสดงให้เห็นว่าดินแดนของพวกเขาอุดมไปด้วยความหลากหลายทางชีวภาพและมีประวัติศาสตร์ทางวัฒนธรรมอันยาวนาน และผืนป่าที่มีชีวิตชีวาทุกเอเคอร์ที่เป็นปัญหาจะถูกคุกคามจาการผลิตน้ำมัน 

ในปี 2562 ชาววาวรานีชนะคดีเมื่อศาลแห่งชาติตัดสินว่ารัฐบาลไม่ได้ดำเนินการปรึกษาหารืออย่างเพียงพอก่อนที่จะสร้างแหล่งน้ำมัน ซึ่งเป็นการละเมิดสิทธิ์ของชุมชนในการให้ความยินยอมโดยเสรี ล่วงหน้า และได้รับทราบความยินยอม ฐานขุดเจาะน้ำมันถูกย้ายออกไปและพื้นที่ครึ่งล้านเอเคอร์ของอเมซอนได้รับการคุ้มครอง กรณีนี้เป็นแบบอย่างที่สำคัญสำหรับการกระทำของชนพื้นเมืองในเอกวาดอร์และทั่วโลก 

แม้ว่าแผนที่จะเป็นผลลัพธ์ทางกายภาพของงานแผนที่ และมีบทบาทสำคัญในคดีในศาล แต่กระบวนการสร้างแผนที่มีความสำคัญเท่าเทียมกัน กระบวนการนี้รวมการประชุมเชิงปฏิบัติการหลายครั้งในระดับหมู่บ้านเพื่อหารือเกี่ยวกับการทำแผนที่และดูร่าง ตลอดเส้นทางเดินหลายร้อยไมล์ของผู้สูงอายุและคนหนุ่มสาวที่เข้าชมสถานที่สำคัญเพื่อแบ่งปันและจัดทำเอกสารความรู้ด้านชีววัฒนธรรม การตระหนักรู้ร่วมกันที่หลากหลายและภาษาที่เกี่ยวข้องกับอาณาเขตและภัยคุกคามที่เกิดขึ้น สิ่งนี้พิสูจน์แล้วว่าสำคัญเมื่อชาววาวรานีเริ่มเตรียมการสำหรับคดีในศาลเนื่องจากมีฉันทามติทั่วไปเกี่ยวกับการดำเนินการและกลยุทธ์ที่จำเป็นในการปกป้องที่ดินของพวกเขาสำหรับคนรุ่นต่อไปในอนาคต 

วิธีการทำแผนที่ของชาววาวรานี

ในปี  2563 ทีมทำแผนที่วาวรานีได้เสร็จสิ้นกระบวนการต่อไปนี้กับ 20 หมู่บ้านจาก 52 หมู่บ้านของวาวรานี

องค์ประกอบ

ผู้คน:

ส่วนผสมที่สำคัญที่สุดในการทำแผนที่คือชาววาวรานีเอง:ความรู้อย่างลึกซึ้งและความรักในดินแดนที่พวกเขานำมาสู่โครงการและความมุ่งมั่นของพวกเขาที่จะรักษาความสะอาดและมีสุขภาพดีสำหรับอนาคต ทีมแผนที่ได้รับทักษะทางเทคนิค การอำนวยความสะดวก และการฝึกอบรมจากผู้เชี่ยวชาญ และทำงานร่วมกับกลุ่มต่างๆภายในประชากรหมู่บ้านแต่ละหมู่บ้านให้กว้างที่สุดเท่าที่จะทำได้เพื่อวาดแผนที่อาณาเขตและดำเนินการเดินทางไปทำแผนที่ความรู้ของบรรพบุรุษด้วยระบบกำหนดตำแหน่งบนโลก (จีพีเอส)

ค่านิยม: ค่านิยมพื้นฐานของโครงการมีความสำคัญต่อความสำเร็จ สิ่งสำคัญที่สุดประการหนึ่งคือความเป็นอิสระซึ่งเป็นแนวทางที่ทีมวาวรานีเริ่มทำงานในแต่ละชุมชน การเห็นด้วยกับแนวทางการดำเนินการทั้งหมด การอภิปรายถึงวิธีการ และชี้แจงบทบาทของชุมชนในการเป็นเจ้าของทั้งโครงการและแผนที่ความรู้ การสนับสนุนความเป็นอิสระและอธิปไตยของชุมชนและความเป็นเจ้าของข้อมูลในท้องถิ่นเป็นค่านิยมหลักในการพัฒนา Mapeo

เทคโนโลยี:

  • กระดาษแผ่นใหญ่ ปากกามาร์กเกอร์สี
  • อุปกรณ์พกพาระบบกำหนดตำแหน่งบนโลก (การ์มิน อีเทร็กซ์ รุ่นต่างๆ)
  • สมุดบันทึกที่ทนทานต่อสภาพอากาศ
  • แล็ปท็อปและไดรฟ์สำรอง
  • โปรเจ๊กเตอร์แบบพกพาน้ำหนักเบาเพื่อให้คนทั้งหมู่บ้านสามารถดูการแก้ไขแผนที่แบบเรียลไทม์
  • ซอฟต์แวร์จีไอเอส และการทำแผนที่:มาปิโอ้เดสท็อป คิวจีไอเอส แม็บบ็อก สตูดิโอ
  • ซอฟต์แวร์: อโดบี อิลลัสเตรเตอร์

ทรัพยากรการประชุมเชิงปฏิบัติการและการเดินทาง

  • เรือ เชื้อเพลิง และอาหาร
  • ชุดอุปกรณ์ฉุกเฉิน: ชุดปฐมพยาบาลรวมถึงยากันพิษงู โทรศัพท์ดาวเทียม
  • ชุดอุปกรณ์เดิน รองเท้าบูทยาง เป้ กันซึม เป็นต้น
มีพื้นที่สำหรับสมาชิกในชุมชนทุกคน ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ เพื่อมีส่วนร่วมในการวาดแผนที่อาณาเขต เช่นเดียวกับที่นี่บนแผนที่ชั้นขนาดใหญ่ในอาคาโร

วิธีการในแต่ละหมู่บ้าน

ข้อตกลงชุมชน: ทีมงานทำแผนที่วาวรานีเริ่มต้นด้วยการประชุมเบื้องต้นในแต่ละหมู่บ้านเพื่อให้แน่ใจว่ามีความเข้าใจเกี่ยวกับโครงการและตกลงตามเงื่อนไขและวิธีการของการทำแผนที่

การทำแผนที่ร่าง: กระบวนการเริ่มต้นในลักษณะมีส่วนร่วมด้วยกระดาษและเครื่องหมาย ทุกคนในชุมชนไม่ว่าจะเป็นผู้ชาย ผู้หญิง เด็ก ได้รับเชิญให้มาวาดแผนที่ของที่ดินในชุมชน ทำเครื่องหมายแม่น้ำและลำธาร พื้นที่ล่าสัตว์และตกปลาและพื้นที่ที่มีทรัพยากรสำคัญบนกระดาษแผ่นใหญ่ เมื่อการทำแผนที่กระดาษเสร็จสมบูรณ์ ชุมชนจะตัดสินใจเลือกพื้นที่และเส้นทางที่จะเยี่ยมชมด้วยการเดินเท้าและทำแผนสำหรับข้อมูลพื้นฐานตามแผนที่กระดาษ

ที่นี่กลุ่มสตรีวาดแผนที่แรกของพื้นที่และสถานที่สำคัญสำหรับพวกเธอในชุมชน ซึ่งกำหนดเส้นทางเดินและแผนที่ดิจิทัลเป็นพื้นฐาน

การสร้างการกำหนดค่าการทำแผนที่: โดยใช้แผนที่กระดาษเป็นข้อมูลอ้างอิง ชุมชนจะตัดสินใจว่าคุณลักษณะใดมีความสำคัญต่อการบันทึก (เช่น น้ำตก พื้นที่ล่าสัตว์ เป็นต้น) นักออกแบบทำงานร่วมกับทีมแผนที่เพื่อเปลี่ยนรายการเหล่านี้ให้เป็นสัญลักษณ์เฉพาะที่จะประกอบเป็นสัญลักษณ์คำอธิบายภาพ-กระบวนการนี้จะถูกส่งกลับเป็นประจำเนื่องจากแต่ละหมู่บ้านมีทรัพยากรใหม่ที่พวกเขาต้องการเพิ่มลงในแผนที่ ปัจจุบันสัญลักษณ์คำอธิบายภาพมีมากกว่า 150 รายการ

การฝึกอบรมจีพีเอสและความจริงภาคพื้นดิน: ตามด้วยการทำแผนที่กระดาษโดยการเดินโดยผู้อาวุโสในหมู่บ้านและผู้มีความรู้จะเข้าร่วมโดยทีมคนหนุ่มสาวจากหมู่บ้านซึ่งได้รับการฝึกอบรมด้านจีพีเอสและจีพีเอสโดยทีมงานทำแผนที่หลักของวาวรานี พวกเขาเยี่ยมชมพื้นที่สำคัญ ติดตามการล่าสัตว์ เส้นทางอื่นๆเพื่อรวบรวมเรื่องราวและ จุดจีพีเอสเพื่อช่วยแปลงแผนที่ที่วาดด้วยมือให้เป็นดิจิทัล

การป้อนข้อมูล: ย้อนกลับไปในหมู่บ้าน ทีมงานป้อนข้อมูลจีพีเอสและแผนที่ที่วาดด้วยมือลงใน Mapeo เดสท็อป ตลอจนข้อมูลและเรื่องราวเพิ่มเติม ใช้แผนที่พื้นหลังออฟไลน์ที่หลากหลาย รวมถึงภาพถ่ายจากดาวเทียม และการวิเคราะห์ที่แสดงแอ่งน้ำและระดับความสูงเพื่อช่วยระบุตำแหน่งลักษณะทางภูมิศาสตร์ เมื่ออัปโหลด จุดข้อมูลแล้ว แผนที่จะฉายบนผนังเพื่อให้ทั้งชุมชนได้เห็น

ส่งออก: ข้อมูลถูกส่งออกจากMapeoไปยังไฟล์จีโอเจสันแล้วอัปโหลดไปยัง Mapbox Studio ทีมวาวรานีทำงานร่วมกับประชาธิปไตยดิจิทัลเพื่อสร้างเทมเพลตการออกแบบในแม็บบ็อกและยอมรับรูปแบบสีและแบบอักษร เป็นต้น แม็บไทล์ของพื้นที่ที่เกี่ยวข้องกับชุมชนจะถูกส่งออกไปยังอโดบี อิลสัสเตรเตอร์ โดยมีการเพิ่มคำอธิบายและชื่อแผนที่

พิมพ์: ทีมงานทำแผนที่จะนำแผนที่ฉบับร่างกลับไปที่แต่ละหมู่บ้านเพื่อทำการแก้ไขและตรวจสอบเพิ่มเติมก่อนที่จะเตรียมและพิมพ์แผนที่ขั้นสุดท้าย แต่ละครอบครัวจะได้รับสำเนาแผนที่และพิมพ์ฉบับที่ใหญ่กว่าเพื่อใช้ในชุมชน

ที่นี่คู่สามีภรรยาในหมู่บ้านเคนาเวโนได้รับสำเนาแผนที่อาณาเขตของชุมชนที่พวกเขามีส่วนช่วยเหลือเมื่อสิ้นสุดกระบวนการทำแผนที่

นี่คือรายละเอียดจากหนึ่งในแผนที่แรกที่สร้างขึ้นระหว่างกระบวนการกับหมู่บ้านนีมอนแพเร:

เพียงไม่กี่สัญลักษณ์ของมากกว่า 150สัญลักษณ์ที่วาวรานีสร้างขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป:

การอ่านเพิ่มเติม: